Muzeum im. W. Gombrowicza
Dni Kolbergowskie
Zderzenie pokoleń
Salceson Wizytowy
Sławni ludzie
Mikołaj Powała z Taczowa
Każdy kto czytał „Krzyżaków” dobrze pamięta postać potężnego rycerza, Powały z Taczowa.
Wieś Taczów położona jest w odległości 10 km na pół-nocny-zachód od Radomia i 3 km na wschód od Zakrzewa. Pierwsza wzmianka dotycząca Taczowa pochodzi z XIV w. Jego właścicielami była rodzina Powałów. Mikołaj Powała z Taczowa uczestniczył -w 1410 r. w bitwie pod Grunwaldem.
Każdy kto czytał „Krzyżaków” dobrze pamięta postać potężnego rycerza, Powały z Taczowa. Wieś Taczów, z której „pisał się” ów możny rycerz istnieje do dziś, podobnie sama postać nie jest tworem li tylko fantazji Henryka Sienkiewicza. Mikołaj Powała z Taczowa był stolnikiem krakowskim i podkomorzym sandomierskim, cieszył się łaską i zaufaniem króla Władysława Jagiełły. Towarzyszył mu w sławetnym wyjeździe do Budy, gdzie uczestniczył w słynnym na owe czasy turnieju.
Oprócz siły Powała z Taczowa odznaczał się też dowcipem i inteligencją, musiał znać biegle łacinę bo często był „w posły posyłan” do innych państw. Podczas wielkiej wojny z Zakonem Krzyżackim uczestniczył w naradach z królem i brał też bezpośredni udział w bitwach. Pod Grunwaldem, podobnie jak jego dość bliski „sąsiad”, Zawisza Czarny z Garbowa, Mikołaj Powała odznaczył się wieloma sławnymi uczynkami, wziął też w niewolę kilku rycerzy z cudzoziemskiej chorągwi Św. Jerzego. I wziął za nich okup znaczny…
Ranny w bitwie pod Koronowem (wielu ekspertów uważa ją za znacznie trudniejszą i ciekawszą pod względem strategiczno- militarnym od grunwaldzkiej „potrzeby”) chyba napotkał godnego przeciwnika, ale historia o nim milczy.
Wykurował się jednak z poniesionych ran, za pozyskaną gotowiznę rozszerzył swoje dobra a zwłaszcza rozbudował rodową siedzibę w Taczowie (w której jednak dość rzadko przebywał).
Obecnie w centrum wsi Taczów, na pięknym szlaku rowerowym wytyczonym przez Związek Gmin „Radomka” (a to jedna z 15 tras , które łącznie mają 287,2 km), nieopodal dwóch stawów, można odnaleźć wyraźne ślady grodu stożkowego. Powstał on w XIV wieku i stanowi przykład typowej na one czasy siedziby rycerskiej. Miejscowa legenda (trudno już rozsądzić czy pochodzi z dawnych czasów czy też powstała pod wpływem „Krzyżaków”) mówi o tym ,że kopiec powstał usypany przez jeńców wziętych do niewoli pod Grunwaldem. Oczywiście kopiec ów nosi nazwę Kopiec Powały.
Mikołaj Powała z Taczowa należał do najważniejszych osobistości na dworze krakowskim, często zasięgano jego rady, do legendy przeszła jego biegłość w sztuce rycerskiej, spryt, dowcip oraz talenta dyplomatyczne