Aktualności

Rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości jest okazją do refleksji nad przeszłością narodową, sprzyja poznawaniu historii rodzinnego miasta i regionu, skłania do wspomnień nad wartościami tworzącymi pamięć zbiorowości lokalnej, utrwala wolę wolności.

Celem jubileuszowej wystawy w Muzeum jest przedstawienie opowieści o przeszłości Przysuchy i regionu w interpretacji autorów i zwiedzających, wynikającej z doboru prezentowanych tematów, użytych eksponatów oraz zakresów zainteresowania odbiorców muzealnego przekazu.

Poszczególne jej części oddają aktualny stan badań naukowych, ich zawartość została opracowywana i zweryfikowana w organizowanych w latach poprzednich historycznych wystawach czasowych i towarzyszących im publikacjach. Przedmiotem zainteresowań był m.in. przemysł górniczy, hutniczy i zbrojeniowy, środowisko lekarzy, aptekarzy i szpitalnictwo w Przysusze, szkolnictwo, historia Klubu Sportowego „Oskar”, rzemiosło ślusarskie i Przysucha w okresie II wojny światowej.

Ekspozycja składa się z dziesięciu części i oferuje różne poziomy i zestawy informacji. Zwiedzający może samodzielnie wybierać proponowane zakresy tematyczne i różne sposoby odbioru treści. Uzupełnieniem plansz są oryginalne obiekty z Przysuchy związane tematycznie z przedstawianymi zagadnieniami. Większość przedmiotów stanowi obecnie muzealną własność. Muzeum otrzymało je w postaci darów od przysuszan na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Wystawa kładzie nacisk na wybór autentycznych przedmiotów symbolizujących przeszłość, prezentacja multimedialna wykorzystana jest jako szerokie uzupełnienie zasadniczej ekspozycji (prezentacje dokumentów, zdjęć).

Ekspozycję otwiera moduł wprowadzający w powojenną rzeczywistość informujący o przysuszanach walczących u boku Józefa Piłsudskiego, w którym pokazano legitymacje, odznaki pamiątkowe i osobiste pamiątki legionistów.

W części: „Przestrzeń publiczna osady i miasta” zaprezentowano różnorodne wizerunki miasta, zmieniające się na przestrzeni stulecia. Dzięki sztuce fotografii została ocalona zabytkowa architektura przedwojennej Przysuchy – ciekawe ujęcia kościoła, dworu, synagogi, głównych ulic, placów, a także miejsc nie budzących ogólnego zainteresowania. Porównano je z kadrami miasta rozwijającego się po 1956 roku.

Przypominamy także historię „Społeczności Żydów przysuskich w latach 1918-1943”, kiedy w lutym 1943 roku dokonano ostatniego aktu eksterminacji tej ludności. Pokażemy ważną obecność żydowskich rzemieślników i kupców w życiu gospodarczym osady, istotne obiekty w przestrzeni żydowskiego miasteczka, fotografie z getta, tragizm Holokaustu i przywracanie pamięci o dawnych mieszkańcach Przysuchy.

Z mapy miejscowej społeczności zniknęli w marcu 1945 roku właściciele ziemscy – „Rodzina Dembińskich”. Pokazano ich wkład w życie kulturalne i społeczne miasteczka oraz konsekwencje działalności konspiracyjnej w okresie II wojny światowej.

Na wystawie nie zabrakło także wątków związanych z „Życiem gospodarczym”. Wybrano fotografie przedwojennych stowarzyszeń, kawiarni i zakładów fryzjerskich. Przypomniano nieistniejące już powojenne zakłady: krawiecki „Postęp”, który ubierał kobiety w RFN, Danii, Norwegii, Holandii i ZSRR oraz odlewniczy „Kopulak”, który w okresie swojej największej świetności eksportował piece węglowe do Kanady. Tradycje przysuskiego górnictwa przypominają kask górniczy, odznaki i odznaczenia.

Wyodrębnione moduły ekspozycji zostały poświęcone „Kościołom” i organizacjom religijnym, „Szkolnictwu” oraz „Harcerstwu” w latach 1918-2018. Uzupełniono je m.in. świadectwami, czasopismami, zeszytami i gazetkami szkolnymi.

Ważne miejsce w ekspozycji zajmują zagadnienia dotyczące „Życia kulturalnego” miasta, stowarzyszeń (np. Ochotnicza Straż Pożarna, Klub Sportowy „Oskar”), związków i organizacji społecznych (chóry, teatry), a także Dniom Kolbergowskim, które od 1960 roku na stałe zagościły w kalendarzu najważniejszych miejscowych imprez.

Dla młodszych gości przygotowaliśmy fotografie dokumentujące obchody najważniejszych niegdyś świąt państwowych: 1 Maja i 22 Lipca.

Ekspozycję zamykają interesujące zdjęcia z zacisza domowego, pokazujące sposoby spędzania wolnego czasu, na tle miejscowej architektury, podczas ważnych uroczystości kościelnych, szkolnych, związkowo-zawodowych. Fotografia dokumentuje ich pasje, słabości, zabawy i codzienne „sprawy”.

Mamy nadzieję, że wystawa będzie dla Państwa historyczną podróżą, okazją do poznania historii miasta i jej mieszkańców, ich dokonań, pasji, refleksją nad zmieniającą się na przestrzeni 100 lat rzeczywistością.

Po obejrzeniu wystawy zachęcamy do udziału w grze terenowej „Przysucha-poznaj nasze miasto”, którą można otrzymać w Muzeum. Autor zdjęć: Martyna Sobańska.